Bài viết được sưu tầm từ tác giả Tin Tin

Phần 1: Giải thích về bom A, bom H, tương quan bom A và H giữa Mỹ và Liên Xô (Nga)

Nếu như nói đầy đủ, thì là Mỹ hết bom H. Trong các bom hạt nhân, chia ra hai dòng là bom A và bom H. Bom A là bom nguyên tử Atom, bom H cũng là bom nguyên tử, nhưng người ta quen dùng từ "bom A" để chỉ loại bom phân rã dây chuyền fission. Bom H là bom Hydro ( bom khinh khí ), nhưng thực tế Hydro và đồng vị 3 của nó (Hydro H1,  Tritium T3) ít được dùng, mà thuốc chính là Lithium6 hay Li6 và dồng vị 2 của Hydro là Deuteride2 D2. Từ bom H thường dùng để chỉ các bom dùng phản ứng tổng hợp thường được gọi là nhiệt hạch - fusion. Gọi là nhiệt hạch vì để phản ứng xảy ra cần nhiệt độ rất cao hàng trăm triệu độ. Bom nhiệt hạch tạo ra năng lượng lớn, là bom thông dụng hiện nay. Mỹ đã thử những vụ nổ nhiệt hạch dầu tiên trên thế giới, như vụ thử Ivy Mike ngày 1-11-1952. Nhưng quả bom nhiệt hạch đúng nghĩa đầu tiên của Mỹ là Swan Device, thử ngày 22-6-1956. 

Những thiết bị nổ như  Ivy Mike không thể gọi là quả bom, nó nặng hàng ngàn tấn và chỉ có thể nổ trên đất Mỹ, không có cách nào đem đến đất địch được. phần "bom" đã nặng hàng trăm tấn và cần đến một nhà máy điện lớn để duy trì nó. Swan Device 1956 buộc Mỹ phải thiết kế và thử nghiệm sau khi Liên Xô hoàn thiện bom H trong năm 1955. Trong thực tế, Liên Xô là nước đầu tiên thử bom khinh khí với quả RDS-6s năm 1953. Năm 1955, Liên Xô đã thử quả bom RDS-27 KHÔNG DÙNG TRITIUM và sau đó là RDS-37 - quả bom nhiệt hạch hoàn thiện.



Bom A được dùng làm mồi cho bom H. Vấn đề là, Mỹ không thực hiện được các loại bom A kiểu súng gọn gàng để đặt bên trong khối Li6-D2, để kích nổ dễ Mỹ phải đặt quả bom mồi bên ngoài, nên cần một lượng tritium lớn để tạo luồng neutron nhanh, bắn phá vỏ U-238 sinh ra neutron chậm, và hội tụ neutron chậm vào tâm khối Li6-D2, để kích nổ lõi phân rã dây chuyền mồi thật sự. Nói cho rõ ra là: Mỹ không làm được bom H không chứa tritium, bom Mỹ cần rất nhiều tritium. và Mỹ không nuôi nổi tritium đắt đỏ đó

Tritium là đồng vị nặng hydro H3, có chu kỳ bán phân rã là hơn 12 năm. Mỹ đã dừng sản xuất tritium năm 1986. Đến năm 1996, Mỹ tổng kết còn có 75 kg. Như vậy đến năm 2008 Mỹ còn 38 kg, năm 2020 Mỹ còn 19 kg. Ngày nay Mỹ còn hơn 20 kg - nếu như không hề mất đi đâu tí nào

Mặt khác. Loại đầu đạn mới nhất của Mỹ là w88 vẫn còn sử dụng rất nhiều tritium.

Như vậy, đến nay Mỹ chỉ còn số tritium đủ cho khoảng 100-200 bom H rất nhỏ , hoặc là vài chục bom trung bình-to. 



Số còn lại, Mỹ chỉ là những bom A, tức là bom có năng suất nổ cỡ vài kiloton - vài chục kiloton -  quá nhỏ so với ngày nay. và dùng chúng là phi lý khi phải tốn một lượng khổng lồ những tên lửa - tầu ngầm - máy bay, với tỷ số so sánh ở dạng cả nước Mỹ nếu dùng bom A thì không bằng một quả Bulava hoặc Sarmat bắn

Vì thế Mỹ suốt ngày đòi ký START. Nga thì không ký thêm, vì Trung Quốc đang mạnh lên. Số bom H của Trung Quốc nay rất có thể gấp hàng chục lần Mỹ.

Đó cũng là lời giải thích cho việc từ 197x đến nay Mỹ không nâng cấp tên lửa, tàu ngầm hay máy bay ném bom chiến lược. Vì đơn giản đạn không có thì nâng cấp súng để làm gì?