Tướng La Mã đem theo 45.000 người quân binh tới chiến trường nhưng vẫn bị đánh tơi bời bởi một đế chế ở châu Á kém về số lượng.

Cuộc chiến giữa La Mã và đế chế Parthia (một nước cổ đại ở châu Á, tương ứng với vùng đông bắc Iran ngày nay) là trận đánh lịch sử đầu tiên giữa 2 đất nước. Trận Carrhae (năm 53 TCN) này chứng kiến sự thất bại ê chề nhất trong lịch sử của người La Mã.



Cuộc tấn công vào làng Carrhae do tướng Marcus Licinius Crassus - một vị tướng La Mã chỉ huy nhằm xâm chiếm lãnh thổ của đế chế Parthia để mở rộng địa bàn và củng cố quyền lực.

Vị tướng này đã tự ý hành động bởi những kế hoạch riêng chứ không hề xin ý kiến của Viện nguyên lão La Mã. 

1 lực lượng khổng lồ được Crassus tập hợp vào cuối năm 53 TCN để chuẩn bị tiến vào Parthia. Tướng quân Surena quá hiểu sức mạnh của đối thủ khi họ chuẩn bị  35.000 quân bộ binh hạng nặng, 4.000 quân bộ binh hạng nhẹ, 4.000 kỵ binh và hơn 1.000 lính Gallic. Vì thế, bên này ông cũng ráo riết chuẩn bị mọi điều kiện để chiến đấu với một thế lực hùng mạnh.

Vua Armenia – đông minh đã chia sẻ lời khuyên nên tiến vào Parthia bằng con đường mà họ chỉ. Lí do họ nói như vậy là do họ đã quá am hiểu nơi đây. Với địa hình khúc khủy cùng núi non trùng điệp sẽ cản trở bước tiến của quân Parthia. Uy nhiên, lời khuyên này đã bị vị tướng La Mã từ chối không vì lí do gì.

1 tù trưởng Ả Rập – Ariamnes ngay sau đó cũng chỉ cho Crassus nên vượt sông Euphrates sớm để đánh phủ đầu. Nhưng điều mà chính họ cũng không ngờ tới là Ariamnes đã bị mua chuộc bởi chính đối thủ của họ. Ariamnes đã đưa các thông tin sai lệch để đối thủ bước vào bẫy của người Parthia.



Khi vượt sông buộc đội quân của Crassus phải tách thành những cụm hình vuông lớn chứ không thể theo mô hình truyền thống. Mô hình truyền thống này sẽ được bố trí để phù hợp với những trận đánh ở quy mô lớn bởi nó trải dài chứ không co cụm.

Việc không tìm hiểu kĩ về địa điểm hay chính đối thủ là sự chủ quan vô cùng lớn của Crassus. Người Parthia có cách đánh trận đặc biệt khác với các quốc gia nào mà quân đội La Mã từng đối mặt. 

Người Parthia sở hữu cả kỵ binh hạng nặng và hạng nhẹ nhưng đôi khi kỵ binh hạng nặng lại không quan trọng bằng kỵ binh hạng nhẹ. Vũ khí họ dùng là các cung tên được những cung thủ cưỡi ngựa , bắn tên rồi rút lui trong phạm vi ngắn. Họ rút lui nhanh để tiếp thêm vũ khí rồi tấn công. Người La Mã rất coi thường chiến thuật này vì họ coi như vậy là hèn nhát.



Hành trình vượt sống vô cùng gian nan lại chính là thời cơ để tướng Surena khéo léo giấu sức mạnh chính của quân Parthia. Lực lượng còn lại đảm nhận nhiệm vụ dụ quân La Mã vượt sông. 

Chỉ cần quân La Mã sa vào lưới thì đoàn kỵ binh dẫn đầu là tướng Surena chỉ huy tấn công bằng chính phương pháp mà người La Mã coi thường. Chiến thuật này đã phát huy hiệu quả khiến quân Lã Mã lần lượt ngã xuống.

Quân Parthia - những người thông thạo địa hình hơn đã bao vây cả binh đoàn La Mã.  4.000 quân tiếp theo nhận lệnh của Crassus dưới sự chỉ huy của  con trai Publius nhằm mở đường để quân chủ lực phản công.

Kế hoạch rất hay nhưng tiếc là sức lực của quân của Publius cũng không thể trụ được và bị tiêu diệt phần lớn bởi sự bao vây của người Parthia. 

 Vua Orodes II của Parthia đã đi trước một nước cờ, ông đưa quân đến để ngăn vua Armenia hỗ trợ cho Crassus. Đúng như dự đoán,  Crassus cố đưa quân chạy đến ngọn đồi của nước Armenia đồng minh để tìm kiếm sự giúp đỡ. Tiếc là kế hoạch không thành công buộc phải trở lại Carrhae. 

Trên đường quay về, một người địa phương bị tướng La Mã bắt dẫn đường. Điều khiến ai cũng há hốc mồm khi đây lại chính là gián điệp của quân Parthia. Người này đưa tàn quân vào những bãi lầy, khiến sức lực và tinh thần toàn đội rơi xuống đáy vực sâu. Khi cơ thể vào trạng thái suy kiệt sau khi chật vật tìm lối ra thì lại gặp người Parthia phát hiện. Người Parthia truy kích khiến cả đoàn quân bỏ chạy.

Crassus được một nhóm quân La Mã cứu vì họ đi lạc hướng khác. Tướng Surena biết được vị trí của Crassus nhưng muốn đình chiến để mở một nước cờ khác. Họ sẽ cho quân La Mã về nước nhưng phải đáp ứng các điều kiện sau.


Tin liên quan

5 chiến trường khốc liệt nhất trong lịch sử


Muốn bảo toàn tính mạng cho toàn quân, tướng Crassus dù không muốn nhưng vẫn đến tới doanh trại của Surena để bàn bạc. Nhưng không ngờ, Surena đã có kế hoạch khác nhằm “diệt cỏ phải diệt tận gốc”. Tướng Crassus bị giết và toàn quân giơ tay đầu hàng hoặc bị truy sát đến cùng.

Khoảng 20.000 quân La Mã chết trong trận Carrhae. Số còn lại thì  bị bắt làm tù binh. Phía Parthia dù thắng trận nhưng cũng bị tổn hại nhiều về lực lượng khi 2.000-3.000 người thương vong. Sự chủ quan, coi thường địch đã dẫn Crassus vào cái kết thảm. Điều này tác động không ít tới quyền lực ở Rome. 

 

Chủ đề liên quan