Đã 500 năm kể từ ngày bức tranh Mona Lisa của đại danh họa Leonardo da Vinci ra đời vẫn luôn là đối tượng nghiên cứu của nhiều chuyên gia. 



Tác phẩm hiện được bảo vệ nghiêm ngặt trong một lồng kính tại Bảo tàng Louvre. Nụ cười của Mona Lisa, sự mơ hồ trong nét thể hiện của người mẫu, sự lạ thường của thành phần nửa khuôn mặt cùng kỹ thuật vẽ đầy điêu luyện từ lâu đã là một bí ẩn lớn, dường như nụ cười của nàng đang che giấu một bí mật, mọi nỗ lực lí giải ẩn ý sau nụ cười này đều vô nghĩa.

Đại danh họa người Ý Leonardo da Vinci (1452 – 1519) là một người rất bí hiểm. Người được coi là một thiên tài toàn năng của thế giới này luôn gửi gắm nhiều thông điệp vào các tác phẩm. 

Nhiều nhà phân tích trong cả giới nghệ thuật và khoa học cho đến phân tích quang học tới phân tích tâm lý học cũng không bỏ lỡ bức tranh nổi tiếng này. Nó thu hút và là nguồn cảm hứng cho những nhà phân tích. Họ đã khám phá ra 8 bí ẩn trong bức họa kể từ ngày bức họa ra đời. Những dụng ý của Da Vinci không phải ai cũng đều hiểu hết.

"Nếu bạn đứng trước một hình ảnh to lớn của Mona Lisa, bạn sẽ hiểu tức thì vì sao nàng lại nổi tiếng như vậy. Đó là thứ mà bạn phải nhìn tận mắt", kỹ sư người Pháp Pascal Cotte nhận định.

1.Mật mã ẩn trong đôi mắt



Gần đây, các nhà nghiên cứu Italia đã có những phát hiện mới nhất về bí ẩn trong đôi mắt của Mona Lisa. Nhiều con số và chữ cái nhỏ xíu hiện lên trong mắt nàng Mona Lisa. 

“Ở mắt phải của Mona Lisa có ký tự LV, rất có thể đó là tên viết tắt của Leonardo da Vinci. Còn mắt trái cũng có ký tự nhưng chưa xác định được đó là chữ CE hay B. Ở vòm mắt có số 72, hoặc L và số 2. Bức tranh này đã gần 500 năm tuổi rồi nên không còn sắc nét nữa” – ông Silvano Vinceti, Chủ tịch Ủy ban Di sản văn hóa quốc gia Italia cho biết.

2.Nụ cười bí ẩn



"Nụ cười bí ẩn" của nàng Mona Lisa được nghiên cứu đã sử dụng kỹ thuật  "Sfumato". Leonardo Da Vinci đã tự học kĩ thuật này để pha trộn các chất màu sơn. Kĩ thuật này thể hiện rõ nét nhất ở xung quanh các góc của mắt và miệng nàng Mona Lisa. "Sfumato" khiến người xem như gặp ảo giác khi nhìn vào nụ cười của nàng Mona Lisa.

Nếu người xem tập trung nhìn vào đôi mắt nàng thì sẽ cảm nhận được nàng đang cười qua trường mắt. Nhưng bất chợt một khoảnh khắc đưa mắt xuống  làn môi, nụ cười... dường như tan biến. 

3.Cảm xúc trên gương mặt Mona Lisa



Các nhà khoa học thuộc trường Đại học Amsterdam (Hà Lan) phối hợp cùng các học giả trường Đại học Illinois (Mỹ) tiến hành đánh giá trạng thái cảm xúc của khuôn mặt nàng Mona Lisa vào năm 2005. Lúc này, gương mặt Mona Lisa được tính toán trên góc độ khoa học hơn. Theo đó, gương mặt nàng hiện lên 83% hạnh phúc, 9% chán ghét, 6% sợ hãi, tức giận 2%, ít hơn 1% trung tính và 0% ngạc nhiên.

4.Tỉ lệ vàng trên khuôn mặt Mona Lisa

Nhìn theo góc độ giữa toán học và nghệ thuật, tỷ số giữa tổng của các đại lượng đó với đại lượng lớn hơn bằng tỷ số giữa đại lượng lớn hơn với đại lượng nhỏ hơn được gọi là “tỷ lệ vàng”. 



Nhìn vào bức tranh, người xem có thể nhận thấy khuôn mặt nàng Mona Lisa vừa khớp trong một hình chữ nhật vàng và cấu trúc phần còn lại của bức tranh cũng cấu trúc theo một vòng xoắn ốc vàng.

5.Mona Lisa có lông mày và lông mi

Kỹ sư Pascal Cotte người Pháp đã tiến hành một cuộc nghiên cứu vào năm 2007. Ông tự thiết kế máy ảnh Multi-spectral 240-megapixel để quét  (scan) bức tranh. Khi đó, ông phát hiện ra  bức họa Mona Lisa thực tế  có lông mày và lông mi chứ không như nhiều người từng nghĩ. 



Máy ảnh đã dùng  13 dải sóng từ tia tử ngoại cho tới hồng ngoại để tìm ra nét khác trong đôi mắt của Mona Lisa.

Phát hiện về đôi mắt trái của Mona Lisa, trên bức ảnh cận có thể thấy lộ ra một nét bút lông trên vùng lông mày của nàng. Những ẩn ý của Da Vinci về việc ẩn dấu nét vẽ về bộ lông mày và lông mi của nàng đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.

6.Mona Lisa là người đang mang thai

 Trang phục của Mona Lisa cũng xuất hiện nhiều điểm nghi vấn. Điều này được chuyên viên Bruno Mottin, thuộc Trung tâm nghiên cứu và phục chế các bảo tàng của Pháp (C2RMF) cho biết.

Kết quả cho ra rất bất ngờ sau khi sử dụng phương pháp chụp phản xạ hồng ngoại. Sự thật về trang phục được tiết lộ, đó là kiểu áo để lộ đôi vai trần. Phủ nhẹ lên bờ vai trái và phần lưng ghế chính là lớp mảnh voan rất mỏng. Hơn nữa, mảnh voan khoác lên ở đây như một lớp áo mặc ngoài được may ghép với phần viền trên cổ áo thêu rất khéo.

Đây chính là kiểu áo cánh dành cho trẻ em và cả phụ nữ đang mang thai hoặc vừa mới sinh con, nó khá được ưa chuộng vào thời Phục hưng. Thậm chí, bác sĩ người Anh Kenneth Kill cũng đưa ra nhận định về bức tranh. Bức tranh này dường như đang thể hiện trạng thái mãn nguyện của người phụ nữ đang mang thai.

7.Bí ẩn trong đôi tay Mona Lisa



Điều bí ẩn tiếp theo nằm ở vị trí của cánh tay phải, nằm ngang dưới bụng nàng  trong họa phẩm này. Nó bí ẩn bởi vị trí đặt tay này là lần đầu tiên có người họa sĩ làm vậy.

"Cổ của cánh tay phải ở ngay trên bụng. Nhưng nếu bạn nhìn kỹ trong ánh sáng hồng ngoại, bạn sẽ hiểu rằng nàng đã đỡ một tấm chăn phủ bằng cổ tay mình", Cotte đã phát hiện màu vẽ ở phía dưới cổ tay phải hoàn toàn khớp với màu lớp vải phủ đầu gối nàng. Đồng nghĩa rằng cánh tay và cổ tay nàng đỡ một tấm chăn.

Nhưng đến giờ người ta vẫn chưa hiểu được thông điệp mà Da Vinci muốn truyền tải là gì.

8.Hình ảnh động vật xuất hiện phía sau nàng Mona Lisa





Bức tranh vẫn luôn có một sức hút đầy bí ẩn suốt hàng trăm năm qua, kể cả từ những chi tiết nhỏ. Những nét vẽ trong khung cảnh phía sau nàng là hình ảnh đầu con trâu, đầu sư tử và khỉ. Thậm chí, vài người còn tin rằng có cả một con cá sấu hoặc một con rắn ẩn trên tay trái của nàng Mona Lisa.

9.Bức tranh có mức định giá bảo hiểm đắt nhất lịch sử

Vào năm 1962, “Mona Lisa” được ra mắt công chúng thế giới. Ngay sau đó, nó đã nhận được mức định giá bảo hiểm cao nhất từng được biết đến cho một bức tranh. Theo thống kê của Sách Kỷ lục Thế giới Guinness, bức tranh được định giá 100 triệu USD thời đó, tương đương khoảng 957 triệu USD năm 2022. Những gì mà bức tranh đem lại thì điều này là vô cùng xứng đáng.

Nhưng những người xử lý bức tranh cũng vô cùng sáng suốt khi chọn đầu tư vào bảo mật chứ không quyết định mua bảo hiểm. Bởi bức tranh "Mona Lisa" như một kho báu quốc gia, vì thế bảo hiểm sẽ không phù hợp cho việc này. Theo Gumppenberg, cả quốc gia sẽ phải chịu trách nhiệm nếu bức tranh xảy ra vấn đề.

10.Bức tranh được vẽ trên gỗ

Trước năm 1470, vải canvas hầu như không được đưa vào sử dụng. Trước thế kỷ 16, gỗ là vật liệu hỗ trợ đắc lực cho các họa sĩ. Danh họa Leonardo da Vinci đã lựa chọn sử dụng các tấm gỗ dương mỏng. Chính sự lựa chọn theo xu thế này đã dẫn đến nhiều vấn đề về bảo quản bức tranh vào khoảng 500 năm sau. 

Năm 2004, phần gỗ bên dưới kiệt tác ‘Mona Lisa’ đã bắt đầu có dấu hiệu hư hại khi bất ngờ lõm xuống, khiến bức tranh bị cong vênh. Các công nhân tại bảo tàng Louvre thông báo dấu hiệu xuống cấp của bức tranh bởi gỗ là loại hấp thụ nước. Nó không khác gì một miếng bọt biển. Vậy nên khi sử dụng chất liệt này sẽ bị  thay đổi hình dạng theo sự thay đổi của độ ẩm.

11.Sự nghi ngờ đối với danh họa Pablo Picasso

Picasso là một nghệ sĩ theo trường phái Bohemian, ông sống như một người nước ngoài ở thủ đô Paris. Bức ‘Mona Lisa’ bị đánh cắp vào ngày 12/8 đã khiến ông bị nghi ngờ trở thành tình nghi phạm tội có liên quan đến vụ trộm cắp vĩ đại nhất thế kỷ 20.  



Thời điểm đó, Paris đã treo thưởng cho ai có thông tin về vụ trộm. Rất nhanh ngay sau đó, tên lừa đảo Honoré Joseph Géry liên hệ với tờ báo. Hắn thừa nhận bản thân đã đánh cắp và có liên quan đến chủ nhân cũ, Guillaume Apollinaire. Guillaume Apollinaire và ông cũng từng là đồng nghiệp, vậy nên không có lẽ nào Picasso lại không quen biết Apollinaire cả.


Tin liên quan

Tiết lộ bí mật của Trung Quốc cổ đại qua hàng loạt kho báu được tìm thấy 


Dưới sức ép của các nhà điều tra, Apollinaire thừa nhận đã bán các tác phẩm điêu khắc Iberia bị đánh cắp cho Picasso. Ngay lập tức, Picasso bị triệu tập để phục vụ công tác điều tra. Ông lo lắng bản thân sẽ bị trục xuất nên đành phủ nhận việc có quen biết với Apollinaire hoặc về tội ác. Việc nói dối này khiến ông trong những năm về sau vô cùng day dứt. Rất may mắn khi Picasso được trắng án.

Chủ đề liên quan