Có thể bạn chưa biết, dù cũng là một trong những đề tài bất tận của các nhà làm phim Hollywood,  nhưng không như FBI và CIA với những khả năng và chiến công có phần bị phóng đại đến mức xa rời  thực tế, SEAL là lực lượng đặc nhiệm thuộc Bộ tư lệnh Tác chiến Đặc biệt Hải quân Mỹ,  chuyên thực hiện các nhiệm vụ có độ phức tạp và rủi ro cao nhất của quân đội Mỹ như trinh  sát đặc biệt, hành động trực tiếp, cứu con tin, chống khủng bố… Dù được huấn luyện để có khả năng hoạt động trong mọi môi trường tác chiến phổ biến, từ rừng rậm, ven biển, đô thị,  cao nguyên đến bắc cực và sa mạc nhưng do là các đơn vị đặc biệt của lực lượng hải quân mạnh nhất thế giới, phạm vi hoạt động chủ yếu của SEAL vẫn xoay quanh những quốc gia hoặc vùng lãnh thổ ven biển. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, tần suất hoạt động của SEAL tại  các khu vực nằm sâu trong lục địa như tại Afghanistan đang có chiều hướng gia tăng,  bao gồm cả sứ mệnh huấn luyện các đơn vị vũ trang địa phương và trinh sát dài ngày. 


Dù có tiêu chí xét tuyển không dựa trên quan hệ hay tiền tệ nhưng để có đủ điều kiện xét tuyển  vào SEAL. Chí ít bạn bắt buộc phải là 1 nam giới quốc tịch Hoa Kỳ, tốt nghiệp trung học phổ thông, đang ở độ tuổi dưới 30 và có điểm số bài kiểm tra trắc nghiệm đánh giá năng lực nghiệp vụ do Quân đội Hoa Kỳ quản lý (ASVAB) trên 220. Ngoài ra, các ứng viên cũng phải có lý lịch tốt. SEAL  tuyệt đối sẽ không chấp nhận những ứng viên có quá khứ xấu gắn với rượu bia, ma túy. Nếu đáp ứng yêu cầu xét tuyển, các ứng viên sẽ phải hoàn thành các bài kiểm tra về khả năng thể chất tối thiểu bắt buộc như bơi 460m trong khoảng thời gian dưới 12 phút 30 giây, chống đẩy 42 lần trong 2 phút, đứng lên ngồi xuống 50 lần trong 2 phút. Cứ sau hai phút nghỉ, bạn sẽ phải kéo xà đơn 10 lần trong  hai phút, nghỉ 10 phút, chạy hơn 2,4km trong vòng 11 phút 30 giây. Được biết, “Tỷ lệ chọi” giữa các  học viên tham gia SEAL cực kỳ cao. Theo thống kê trên Sealswcc, mỗi năm có khoảng hơn 1.000  ứng viên bắt đầu các khóa đào tạo tuyển chọn của SEAL nhưng chỉ có 200 – 250 người thành công. Nếu đáp ứng được tất cả các yêu cầu xét tuyển thì xin chúc mừng, bạn đã đủ điều kiện đăng ký gia nhập lực lượng SEAL huyền thoại. Nhưng điều đó không có nghĩa là bạn có thể chịu đựng được những thử thách khốc liệt trong các trại huấn luyện khốc liệt của SEAL.


Cụ thể , sau khi hoàn thành thời gian huấn luyện sơ bộ ở trại, bạn sẽ phải tham gia chương trình Hủy diệt dưới nước cơ bản (BUDS) kéo dài 24 tuần. Chương trình này được thiết  kế để các ứng viên được trang bị kỹ năng chỉ huy và sức chịu đựng cả về thể chất lẫn tinh  thần cần thiết cho một đặc nhiệm SEAL thực thụ. Có thể bạn chưa biết, các bài tập thể chất của  SEAL rất chú trọng đến việc nâng cao khả năng tự phục hồi của cơ thể. Đây là khả năng thích  ứng tích cực hoặc phục hồi sau những thương tích về thể chất hoặc tâm lý. Theo đó, nếu một người  để cơ thể bị tổn thương ở mức độ nhất định và sau đó hồi phục với tần suất đủ nhiều, cơ thể  anh ta sẽ thích nghi bằng cách đẩy nhanh tốc độ hồi phục đồng thời nâng cao sức mạnh thể chất,  giúp chống chọi với các thương tổn tương tự có thể xảy ra trong môi trường khắc nghiệt. Theo đó,  chương trình huấn luyện của SEAL sẽ khai thác tối đa khả năng phục hồi một cách khoa học nhất,  giúp người lính vẫn có khả năng phối hợp chiến đấu, ra quyết định ngay cả trong những tình huống  nguy hiểm hoặc đang mang trong mình những vết thương nghiêm trọng so với người thường. Hoàn thành chương trình này xong, bạn sẽ lại tiếp tục phải hoàn thành một vài khóa huấn luyện khác trước khi được điều động về các đội đặc nhiệm như: nhảy dù cơ bản, kỹ năng y tế,  học ngoại ngữ, chiến thuật liên lạc của SEAL, kỹ năng bắn tỉa, tháo gỡ thiết bị nổ…



Sau khi trải qua gần 15 tháng huấn luyện, bạn sẽ tốt nghiệp và được phân về các đội  đặc nhiệm. Bạn cũng như các đặc nhiệm SEAL khác, sẽ được hưởng mức lương khởi điểm là 60.000 USD  cùng nhiều khoản phụ cấp khác như trả nợ các khoản vay đại học, phụ cấp độc hại khi nhảy dù,  lặn biển hay rà phá thuốc nổ. Ngay cả khi không được triển khai, đặc nhiệm SEAL vẫn phải lao đầu vào các chương trình huấn luyện, học các kỹ năng mới và nâng cao năng lực hiện có để dễ  dàng thích ứng với nhiều tình huống đặc biệt, tạo ra sự khác biệt khi được tung vào chiến trường. Bên cạnh mười đội chính thức được công nhận. Với quân số đến 8000 người, SEAL còn có một đơn vị  đặc biệt khác mang tên SEAL Team 6. Dù là một trong những tổ chức quân sự bí mật,  bị đồn thổi nhiều nhất tại nước Mỹ nhưng cái tên đặc nhiệm SEAL Team 6 từ năm 2015 đã nổi  danh khắp thế giới sau khi tiêu diệt trùm khủng bố Osama Bin Laden trong chiến dịch  tại Pakistan và một số chiến dịch càn quét tiêu diệt các thủ lĩnh Al-quaeda và Taliban  ngay sau đó. Chỉ riêng trong giai đoạn từ năm 2011 - 2015, SEAL Team 6 chỉ với 300 lính đặc  nhiệm và 1.500 nhân viên hỗ trợ đã thực hiện đến hàng chục nghìn sứ mệnh và chiến dịch đặc biệt,  trở thành đơn vị khét tiếng thiện chiến và bạo tàn nhất của quân đội Mỹ. 


Cũng theo nhiều chuyên gia quân sự, chỉ có những thành viên của SEAL Team 6 mới đủ ưu  tú để sánh với những chiến binh thuộc lực lượng Đặc nhiệm Không quân Anh (SAS) dựa  trên sự tương đồng về trình độ tác chiến cũng như những kỹ năng tác chiến họ sở hữu. Là một trong những lực lượng đặc nhiệm đầu tiên trên thế giới,  SAS được thành lập vào năm 1941 với quy mô tương đương một trung đoàn. Đến năm 1950,  quy mô của SAS được mở rộng lên tới khoảng 3 trung đoàn. Mỗi trung đoàn của SAS được tổ  chức với 4 đội, đánh số A, B, D và G. Mỗi đội có quân số 65 người. Trong mỗi đội lại chia thành 4  đội nhỏ với quân số 15 người/đội (không tính chỉ huy). Trong mỗi nhóm tuần tra gồm 15 người  sẽ có 4 người được đào tạo với chuyên môn đặc biệt về xử lý tín hiệu radio, tháo dỡ bom mìn,  y tế hoặc ngôn ngữ học ngoài những kỹ năng cơ bản của một lính đặc nhiệm. Mỗi đặc nhiệm SAS  phải thuần thục các kỹ năng: Lặn, nhảy dù, bắn tỉa, chiến đấu tay không, chiến đấu trong hầu  hết các môi trường khắc nghiệt từ hoang mạc khô cằn đến những nơi rừng thiêng nước độc. 



Do đó, quá trình sàng lọc, tuyển chọn của SAS cũng thường nghiêm ngặt và phức tạp hơn rất  nhiều so với SEAL. Hàng năm, SAS thường sẽ tổ chức 2 đợt tuyển quân vào mùa hè và mùa thu. Trong đó,  địa điểm diễn ra các đợt tuyển quân thường ở làng Sennybridge và thị trấn Brecknock thuộc xứ Wales. Để có cơ hội trở thành thành viên của SAS, chỉ sở hữu quốc tịch của xứ sở sương mù thôi là chưa đủ, các ứng viên phải là các binh lính thuộc các lực lượng vũ trang vương quốc Anh và phần lớn các ứng  viên trúng tuyển đều thuộc nhóm các chiến binh xuất sắc nhất từ Thủy quân Lục chiến Hoàng gia  Anh hoặc lính dù. Tuy nhiên, vẫn có trường hợp ứng viên là binh lính xuất sắc thuộc các đơn vị  dự bị. Vì các yêu cầu khắt khe về nền tảng thể chất và các kỹ năng chiến đấu nên mỗi đợt tuyển  quân của SAS thường chỉ chọn được nhiều nhất là 200 ứng viên đáp ứng được các tiêu đề ra. Nếu đã đáp ứng đủ các điều kiện về thể chất, các ứng viên sẽ bước vào đợt sơ tuyển với các bài kiểm tra hành quân đi bộ dài 64km trong vòng 20 giờ, chạy 6,4 km trong 30 phút, bơi 3,2 km trong thời gian tối đa là 90 phút. 


Sau quá trình sơ tuyển, các ứng viên tiếp tục trải qua đợt huấn luyện tăng cường kéo dài trong vòng 6 tháng. Giai đoạn đầu của khóa huấn luyện này có tên là "Những ngọn đồi". Quá trình này  kéo dài 3 tuần với những bài tập hành quân mang trang bị tăng dần về khối lượng và độ  dài. Trong bài kiểm tra cuối cùng, các học viên sẽ phải vừa mang 24,5kg trang thiết bị,  hành quân trên quãng đường 65km và phải hoàn thành dưới 24 h mới được đánh giá là đạt yêu cầu. Những ứng cử viên đã vượt qua các bài tập sức chịu đựng sau đó sẽ được quân đội Anh  gửi đến những khu rừng nguyên sinh Belize, Brunei hoặc Malaysia cho khóa huấn luyện  tiếp theo. Các học viên sẽ tìm cách để tồn tại và di chuyển trong rừng trong những điều kiện khắc nghiệt với giả thuyết đang ở sau phòng tuyến quân địch. Trong 4 tuần của giai đoạn 2,  các học viên chỉ sống bằng đồ ăn sẵn, họ phải học cách tồn tại trong rừng sao cho các trang thiết bị không bị khí hậu làm hư hỏng cũng như cách sử dụng vũ khí, trang thiết bị của nước ngoài. Thậm chí ngay cả khi chịu những chấn thương nghiêm trọng hoặc chịu suy nhược do thời gian ngủ  hiếm hoi là thức ăn thiếu dinh dưỡng trong khi không nhận được bất kỳ sự hỗ trợ nào từ căn cứ, các ứng viên vẫn không được phép bỏ cuộc cho đến khi vượt qua thử thách.  



Đến giai đoạn tiếp theo, các binh sĩ sẽ được đem đến các nhà tù giả định, được mô phỏng đúng theo những nhà tù quân sự có thật trong lịch sử. Cũng tại đây, các ứng viên sẽ được chăm sóc đặc biệt bởi các sĩ quan huấn luyện chính là các binh lính SAS. Theo đó, các sĩ quan huấn luyện này sẽ tiến hành buổi tra khảo, tra tấn và giày vò y như những gì  tồi tệ nhất mà đối phương có thể làm khi bắt được binh sĩ Anh. Trong đó có cả các biện pháp  từ tiếp xúc thân thiện đến bới móc đời tư, mỹ nhân kế. Để chấm dứt thử thách địa ngục này,  các ứng viên không còn cách nào khác ngoài hoàn thiện được các kỹ năng vượt ngục và lẩn trốn theo  đúng yêu cầu được SAS đề ra. Đây cũng được cho là thử thách đã cướp đi sinh mạng của rất nhiều binh sĩ ưu tú của nước Anh. Thậm chí nhiều trường hợp các ứng cử viên ngay cả khi đã vượt qua thử thách,  họ vẫn có thể bị các huấn luyện viên đánh trượt nếu họ nhận ra tình trạng thể chất, tâm lý của bạn đang có dấu hiệu bị tổn thương nghiêm trọng đến mức khó phục hồi trong thời gian ngắn. Chính vì những thử thách điên cuồng như vậy nên sau mỗi đợt huấn luyện chỉ có khoảng từ 10 - 30  ứng viên vượt qua được kỳ tuyển chọn. Thậm chí trong những năm 60 còn ghi nhận có các giai đoạn SAS không thể tuyển thêm được binh lính. 


Sau khi đã sống sót và hoàn thành tất cả các thử thách,  những binh sĩ ưu tú này sẽ được công nhận đạt yêu cầu và bắt đầu bước vào khóa huấn luyện từ  các kỹ năng chiến đấu hết sức cơ bản như tấn công mục tiêu trong tòa nhà, đột nhập từ nóc nhà sau khi rời trực thăng, phá hoại công trình chỉ bằng khối thuốc nổ cực nhỏ,chiến đấu trong đường ống,  tấn công khủng bố trên xe buýt, tàu điện ngầm và tiêu diệt không tặc. Để tăng tính chân thực cho các buổi huấn luyện, tất cả các phương tiện từ xe buýt đến máy bay đều là hàng thật với những binh  sĩ Anh đóng vai khủng bố hoặc con tin. Nhưng vì là lực lượng đặc nhiệm thuộc không quân Anh nên kỹ năng chiến đấu đổ bộ đường không vẫn luôn được đặt lên hàng đầu và các tân binh SAS sẽ có 4 tuần huấn luyện chung đổ bộ đường không bằng dù tại căn cứ của Trường huấn luyện nhảy dù tốt nhất  của không quân Anh gần Brize Norton. Nội dung huấn luyện là nhảy dù từ các phương tiện vận tải đường không khác nhau. Căn cứ này cũng là nơi tập luyện của các nhóm chuyên đổ bộ đường không. Nhưng nỗi ám ảnh về việc bị loại sau thời gian dài nỗ lực vẫn chưa thôi đeo bám những chiến binh SAS ngay cả trong quá trình làm nhiệm vụ. 



Theo quy định, mỗi lính đặc nhiệm chỉ được phép mắc sai lầm nhỏ một lần duy nhất, nếu tái phạm họ sẽ bị trục xuất khỏi đơn vị vĩnh viễn. Nhờ vậy, kể từ khi tham chiến lần đầu trong Đại chiến thế giới thứ 2, SAS đã tỏ ra là một lực lượng hết sức hiệu quả, góp phần không thể thiếu làm nên những chiến thắng oanh liệt của quân đội Hoàng gia Anh trước Liên quân phát xít Đức tại mặt trận Bắc Phi(1940-1943), trận chiến đảo Sicily 1943, chiến dịch Hy Lạp 1944-1945 và sau này là các hoạt động tại Borneo nhằm giúp Malaysia trong cuộc chiến tranh chống Indonesia. Thậm chí trong những năm gần đây, Vương  quốc Anh dù sức mạnh tổng thể không còn thuộc hàng siêu cường như hồi trước thế chiến 2 nhưng  quân đội Anh vẫn được đánh giá là một trong những đội quân thiện chiến hàng đầu thế giới, bất chấp  quy mô của đội quân này nhỏ hơn rất nhiều so với các cường quốc khác như Mỹ, Nga, Trung Quốc,...  Trong đó ghi nhận sự đóng góp không nhỏ về danh tiếng của lực lượng đặc nhiệm SAS trong chiến  dịch tấn công Iraq năm 2003 với các cuộc đột kích chính xác trong thời gian ngắn. 


Ở Afghanistan,  SAS cũng có các cuộc đổ bộ, càn quét quân Taliban ở 3 chiến dịch “Trent” năm 2001, “Condor” năm 2002  và “Moshtarak” năm 2010 và ở Lybia, SAS được cho là đã hỗ trợ các nhóm quân chống chính phủ  khi đánh chiếm các thành phố lớn như Tripoli hỗ trợ truy tìm ra nơi ẩn náu của M.Gaddafi. Cho đến ngày nay, chương trình huấn luyện của SAS vẫn được xem là hình mẫu để tham khảo cho chương  trình huấn luyện đặc nhiệm của các quốc gia phương Tây như Pháp, Tây Ban Nha và cả SEAL của Hoa Kỳ.Thậm chí ngay cả chương trình đào tạo của SEAL Team 6 cũng có rất nhiều chi tiết được tham khảo từ SAS như các kỹ năng cận chiến nâng cao, đột nhập và mai phục. Nhưng đáng chú ý nhất trong  số đó là các chương trình huấn luyện chuyên sâu trong các nhiệm vụ nhắm vào lãnh đạo đối  phương - chẳng hạn như cuộc đột kích vào khu nhà của Osama bin Laden ở Pakistan năm 2011 - trinh  sát bí mật và chống khủng bố. Trên chiến trường thực tế, cả hai đơn vị đã nhiều lần phối hợp rất  ăn ý với nhau trong các phi vụ giải cứu con tin ở miền đông Afghanistan vào năm 2012. 


Trong một nhiệm vụ có tên là Chiến dịch Jubilee, SAS và SEAL đã phối hợp giải thoát các con tin bị giữ  trong hai hang động, tiêu diệt thành công phiến quân trong khi các con tin không bị hề hấn gì.Nhưng dù có nhiều điểm tương đồng về sức mạnh, khả năng chịu đựng về cả thể chất lẫn tinh thần  nhưng sự khác biệt trong quy trình huấn luyện giữa SEAL và SAS vẫn là rất đáng kể. Trong khi  các chương trình huấn luyện của SEAL thường đặt nặng khả năng phối hợp nhóm đồng thời phối hợp với  các đơn vị khác thì chương trình huấn luyện của SAS lại tập trung hơn vào khả năng thực hiện các  nhiệm vụ riêng lẻ theo hướng độc lập tác chiến. Vì vậy, các nhiệm vụ của SEAL, kể cả SEAL Team 6  cũng thường đóng vai trò như một phần bổ trợ của các chiến dịch lớn. 


Nhưng trong các tình huống đòi hỏi tác chiến trong thời gian dài tại các điểm nóng chiến tranh hoặc ngay sau hậu tuyến quân địch  ngay cả trong những điều kiện thiếu thốn các trang thiết bị tối thiểu hoặc tình thế chiến trường liên  tục biến đổi, các kỹ năng sinh tồn, lẩn trốn của SAS lại tỏ ra phù hợp hơn rất nhiều so với SEAL. Nhưng cũng như Alpha của Nga hay Sayeret Matkal của Israel, cả SEAL và SAS đều xứng đáng là hình  mẫu lý tưởng cho bất kỳ lực lượng đặc biệt nào, tùy theo yêu cầu nhiệm vụ và môi trường  tác chiến. Dù không thể đóng vai trò là lực lượng giải quyết chiến trường hay làm thay đổi cục diện  chiến tranh nhưng sự xuất hiện của những chiến binh siêu tinh nhuệ này là không thể thiếu trong  các nhiệm vụ đặc thù từ quấy rối, ám sát đến giải cứu. Hiện xu hướng phát triển cũng như vai trò của  lực lượng đặc nhiệm trong các cuộc chiến tranh tương lai vẫn đang là chủ đề gây tranh cãi của  nhiều chuyên gia quân sự trên khắp thế giới.