Vì sao muỗi, muỗi vằn, ruồi… lại xuất hiện để hút máu và đều truyền bệnh, thậm chí còn gây hại cho nhiều loài động vật khác. Vậy ý nghĩa cho sự tồn tại của chúng là gì?

 Vào đầu kỷ Tam Điệp - Jura (Triassic-Jurassic), những nhóm sinh vật họ ruồi và muỗi bắt đầu vào mùa sinh sôi nảy nở. Họ nhà muỗi bắt đầu  tiến hóa thành phân họ muỗi nhà và phân họ Anopheles vào kỷ Trias. Tiếp đến kỷ Jura, là sự phân hóa của loài muỗi Anopheles và muỗi Aedes. Cùng thời điểm đó, xuất hiện thêm sự phát triển của những loài rệp hút máu. 



Hai giả thuyết được coi là có khả năng xảy ra nhất về sự tiến hóa của côn trùng hút máu: giả thuyết ăn thực vật, giả thuyết ăn da chết.

Giả thuyết 1: Giả thuyết ăn thực vật tương ứng với muỗi. Trước khi kỷ Jura bắt đầu, muỗi vẫn coi thực vật là thức ăn của mình. Nhưng đến khi tiến vào kỷ Jura, thì lúc này một cuộc cách mạng trên cạn chính thức bắt đầu. Sự xuất hiện và tiến hóa của thực vật hạt kín cùng lúc đó cũng có sự góp mặt của động vật có vú máu nóng, khủng long và chim. Và những loài muỗi này khi vô tình gặp sự  nuôi dưỡng của máu, bắt đầu chuyển sang hút máu.



Trong kỷ Jura và kỷ Phấn trắng, ký sinh trùng máu ở động vật chân đốt đã tăng ít nhất 6 lần. Thông qua miệng hút, chúng sẽ tiến hành hút máu. Miệng hút là bộ phận ban đầu được sinh ra để hút nhựa cây. Một trợ thủ đắc lực để muỗi thích nghi với việc ăn máu chính là bộ hàm cứng như kim này.

Mỗi năm, có khoảng 1 triệu ngời tử vong vì những vết muỗi đốt. Khi số lượng người chết đang tăng lên một cách nhanh chóng. Tốc độ của nó đã có thể bằng hoặc hơn nhiều với dân cư ở các thành phố lớn như Detroit hoặc Geneva. Có những người may mắn sống sót nhưng cả phần đời sau này của họ sẽ bị mắc các di chứng nghiêm trọng.

Côn trùng trong Đại Trung sinh bắt đầu được “gặp mặt” và tiếp cận động vật có xương sống. Sự gặp mặt này có thể tình cờ khi chúng và những loài này cùng tiếp cận thức ăn giống nhau như trái cây, lá non của cây và hạt chứa trong tổ của động vật có xương sống.

Sự vô tình tiếp xúc này sẽ cho phép côn trùng ăn máu chảy ra từ vết thương. Sau đó theo thời gian chúng sẽ tiến hóa phần miệng của côn trùng tiếp tục phát triển. Lúc này, vảy trên vết thương sẽ bị loại bỏ nhờ côn trùng. Khi đó, vết thương cũ bị mở ra và kết quả là vết thương bị đâm xuyên vào da này khó đông máu hơn.

Muỗi Aedes hút máu thường phát triển và sinh sản hơn so với muỗi hút nhựa cây. Điều này chứng tỏ máu của động vật có xương sống có giá trị dinh dưỡng cao. Đồng thời, việc tiêu hóa cũng dễ dàng hơn nhựa của thực vật. Ở thời điểm hiện tại, việc uống máu vẫn tồn tại. Thay vì ăn nhựa cây như trước, chúng sẽ dùng chiếc mỏ để chọc thủng da của động vật có xương sống để hút máu. 

Các loài côn trùng khác không có cơ quan chích hút chuyên biệt sẽ phù hợp hơn với giả thuyết ăn da chết. Thông qua quá trình chung sống lâu dài với động vật có xương sống, có thể nó sẽ không thể hút máu trực tiếp nhưng lại phát triển thành côn trùng hút máu gián tiếp.

Môi trường sống và lượng thức ăn dồi dào của động vật có xương sống là môi trường ẩm ướt, ấm áp. Điều đó thu hút không ít sự thích thú của côn trùng. Bởi nó rất có lợi cho đại đa số côn trùng. 

Ban đầu, côn trùng ăn phân, nấm. Dần theo thời gian, từ sự vô tình ăn phải các mảnh vụn hữu cơ như ác mảnh vụn da hoặc lôn trong tổ đã kích thích sự phát triển khả năng tiêu hóa các mảnh vụn hữu cơ . Từ đó, chúng bắt đầu kiếm ăn trực tiếp từ cơ thể vật chủ.

Tin liên quan

Con người có thể tạo nên những kì quan mang tầm vĩ mô như thế nào


Cơ miệng riêng của chúng có thể được dùng để xâm nhập vào lớp hạ bì để ăn máu của vật chủ. Sự thích nghi về hình thái và hành vi khi chuyển từ ăn da sang hút máu lần đầu tiên được phát hiện ở các thành viên của phân loài rận gia cầm.

Chủ đề liên quan