Theo nghiên cứu ở Đại học Công nghệ Virginia, kỳ giông hellbender có thói quen ăn thịt chính con non của mình. Điều này ảnh hưởng sâu sắc tới chúng, có thể khiến chúng rơi vào danh sách nhưng loài động vật bị tuyệt chủng.

Loài kỳ giông hellbender thường sống tập trung ở những dòng sông lạnh đầy sỏi đá ở tây nam Virginia. Nó sống ở 15 bang, từ Mississippi và Missouri ở phía nam tới New York và Pennsylvania ở phía đông bắc. Trong suốt 8 năm nghiên cứu về loài này, giới chuyên gia không khỏi bất ngờ khi nhiều con non ở khu vực gần các cánh rừng bị tàn phá chính là bữa ăn của loài kỳ giông này.



Chúng sống ở dưới dòng sông lạnh nhưng nước ở đây bị chất gây ô nhiễm chảy xuống tác động tới thành phần hóa chất khiến hành vi chăm con bị ảnh hưởng. Thêm vào đó, nơi đây lại ít cây cối che chắn khiến tập tính ăn thịt con non này càng diễn biến phức tạp hơn. Loài kỳ giông lớn nhất ở Bắc Mỹ -  kỳ giông hellbender miền đông dài 60 cm và nặng 2,3 kg, có thể đang xóa sổ thế hệ con cháu mình.

Bill Hopkins, nhà sinh thái học ở Đại học Công nghệ Virginia, trưởng nhóm nghiên cứu nói rằng: "Nếu tốc độ ăn thịt tiếp tục cao như thế này, điều đó đủ để giải thích sự sụt giảm số lượng mà chúng tôi đang chứng kiến ở loài vật". Thông tin này đã được công bố trên số tiếp theo của tạp chí The American Naturalist, Yahoo hôm 20/4 đưa tin.

Giống loài này đang giảm dần về số lượng trong 50 năm qua. Các nhà khoa học cũng đau đầu đi tìm câu trả lời. Tình trạng trên bị ảnh hưởng đa phần do môi trường sống, dịch bệnh, nạn săn trộm và biến đổi khí hậu. Hopkins chỉ ra sau khi nghiên cứu thấy rằng khả năng cao do nạn chặt phá rừng làm hành vi ăn thịt con non càng phổ biến. 

Kỳ giông hellbender cái bước vào mùa sinh sản sẽ đẻ ở ổ trứng và rồi rời đi. Con đực sẽ làm nhiệm vụ bảo vệ bên cạnh cho đến khi trứng nở. Nó ở liên tục hàng tháng liền để ngăn chặn tấn công từ các loại động vật ăn thịt khác cũng như chăm sóc cho trứng khỏe mạnh. Nhưng bản năng sinh tồn sẽ trỗi dậy khi con non có tỷ lệ sống sót thấp. Sự hy sinh trong khi gặp hoàn cảnh khó khăn này giúp loài động vật giữ được năng lượng để tăng cường khả năng sinh tồn cho tương lai. Bởi nếu thiếu ăn thể trạng không đảm bảo sẽ không để được nhiều con non khỏe mạnh hơn trong tương lai.

Hành vị đang dần phổ biến hơn khi hoạt động của con người như chặt phá rừng làm đồng cỏ chăn nuôi gia súc gây ảnh hưởng tới môi trường. Vì vậy, Hopkins và đồng nghiệp đã có kế hoạch đặt hàng trăm hộp như tổ ở dưới nước ở 3 dòng sông dọc bồn địa sông Tennessee ở tây nam Virginia. Họ dõi theo những chiếc hộp này suốt từ năm 2013 đến năm 2020.

Qua đó, từ nghiên cứu có thể thấy kỳ giông bố ở những khu vực có rừng cây tươi tốt ăn cả lứa con với tỷ lệ 14%. Tỷ lệ này sẽ tăng chóng mặt nếu ở đó là nơi cây cối gần đó bị chặt phá. Theo cách gọi của nhà sinh vật học Hope Klug ở Đại học Tennessee tại Chattanooga, đây không khác gì là một "bẫy tiến hóa": "Chúng bộc lộ hành vi thích nghi. Nhưng hành vi này không còn mang tính thích nghi nữa do biến đổi khí hậu quá nhanh".


Tin liên quan

Bảo vật quốc gia 3.000 năm tuổi bất ngờ bị đánh cắp


Mẫu máu được thu thập về để tiến hành điều tra stress và hormone sinh sản ở các địa điểm chặt phá rừng. Nhưng những số liệu về tình trạng cơ thể, kích thước ổ trứng hay lượng thức ăn sẵn không thể hiện điều gì. Vì thế, Hopkins đặt ra nghi vấn với nước mà chúng tiếp xúc hàng ngày. Để tìm hiểu kĩ hơn, ông đã tiến hành  lắp nhiều cảm biến theo dõi điều kiện sông. Những trứng dễ tổn thương, nuôi trong phòng thí nghiệm cũng được Hopkins thu thập rồi thả lại chúng khi qua độ tuổi trở thành mồi tấn công của kỳ giông bố.