Trong quân sự luôn có nhưng thế trận dựa vào địa hình tác chiến mới có thể đạt được hiệu quả cao. Từ kinh nghiệm được đúc kết từ hàng nghìn năm, sau đây là 3 thế trận được áp dụng nhiều nhất trên chiến trường.



Theo War History, đội hình chiến đấu có thể là yếu tố mang tính quyết định trong trận đánh, bởi một đội quân biết cách triển khai lực lượng hiệu quả sẽ giành lợi thế quyết định. Trong suốt chiều dài lịch sử, một số đội hình chiến đấu tỏ ra hiệu quả đến mức vẫn được các chỉ huy sử dụng cho tới nay.

 

Đội hình nêm

Đội hình nêm đã có từ rất lâu đời trên thế giới, mặc dù có rất nhiều thay đổi trên chiến trường quân sự đội hình này vẫn có thể sử dụng nếu chúng ta biết tận dụng nó.

Nhắc tới đội hình nêm đây là đội hình sử dụng cho kị binh xếp theo hình tam giác như hình chiếc nêm đầu nhọn của tam giác hướng về phía địch. Nó có tác dụng cắt đôi lực lượng địch trong trường hợp đột kích tuyến phòng thủ mỏng. 

Trong thời cổ đại, các kị binh được trang bị giáp sắt nặng để trọc thủng tường khiên và xé nhỏ lực lượng phòng thủ của đối phương. Đến thời người Viking đã có cải tiến với bộ binh nặng trong phía trung tâm còn hai bên sưởn sử dụng giáo. Nếu không thành công trong việc chia cắt, binh lính sẽ bao vây và diệt từng nhóm nhỏ để tận dụng một cách tối ưu nhất chiến thuật này.


Tin liên quan

Chiến trường Ukraine được Nga nâng cấp hàng nghìn chiếc xe tăng trở nên hiện đại hóa


Đỉnh cao của đội hình này phải kể đến đầu thế kỉ 19 dưới thời chỉ huy của Alexander Đại đế trong trận chiến thắng ở Gaugamela. Các kị binh được trang bị súng phát ra hỏa lực tiếp đến dùng kiếm và thương phá vỡ hỏa tuyển khi còn mỏng của địch.

Ngày nay tuy không còn chiến tranh nhưng đội hình này vẫn được áp dụng dưới nhiều hình thức. Ngay cả trong khi dẹp bạo loạn, cảnh sát vẫn sử dụng đội hình này để chia cắt thành nhiều nhóm nhỏ dễ dàng xử lí.

Đội hình Phalanx

Đội hình Phalanx có nguồn gốc từ thời Hy Lạp cổ đại, các binh lính sẽ được trang bị giáo và trương thương là những bộ binh hạng nặng trong một đội hình chữ nhật. Để đội hình này phát huy hiệu quả thì mỗi binh lính phải chuẩn bị cho mình tính kỉ luật cao cũng như rèn luyện trình độ, bản lĩnh tốt.

 


Súng hỏa mai ra đời cũng là lúc biến thể Phalanx được tận dụng một cách tối đa. Bởi sung hỏa mai có sát thương lớn nhưng lại kém chính xác để khắc phục nhược điểm này, người chỉ huy ra lệnh cho binh lính đứng sát nhau tạo thành một tuyến bắn. Điều này làm giảm nhuệ khí của địch và phân tán lực lượng bởi mật độ đạn tăng khi xạ thủ đồng loạt bắn liên tiếp.

Tuy nhiên đội hình này dần trở nên yếu thế khi súng trường và súng may liên thanh xuất hiện nhờ có các cải tiến khoa học.

 

Hình vuông rỗng

Cũng ra đời từ thời cổ đại, đội hình này cũng chỉ được sử dụng phổ biến vào thế kỉ 18, thế  kỉ 19. Minh chứng rõ nhất cho việc này chính là khi lính đánh thuê Hi Lạp rời khỏi Ba Tư với hợn 10.000 binh lính. 

Hình vuông rỗng là liên tưởng cho việc quân Hy Lạp đã dàn thành hình vuông để bảo vệ cho bên trong những người không tham chiến cùng nhu yếu phẩm khi bị quân Ba Tư tấn công bằng mũi tên lửa. Việc này tạo cơ hội cho cung thủ bắn trả đối phương trong khi bộ binh nặng đẩy lui các đợt tấn công.

 


Vào thế kỉ 18, vô số các biến thể từ “Hình vuông rỗng” ra đời nhằm sử dụng một cách linh hoạt hơn.

Điều này giúp cho bộ binh chống trả các kị binh mang súng ngắn và làm giảm hiệu quả cách đánh chớp nhoáng từ địch.

Trong trận Waterloo năm 1815, trước hàng chục đợt tấn công của kỵ binh Pháp, bộ binh Anh của công tước Wellington lập đội hình hình vuông rỗng và vẫn trụ vững được đội hình. Người chỉ huy lúc này có thể chia binh lính của mình thành nhiều hình vuông rỗng nhằm hỗ trợ nhau, tăng sức cơ động cho nhiệm vụ tấn công và còn có thêt củng cố hàng ngũ phòng thủ.

Dù có nhiều ưu thế nhưng một khi áp dụng đội hình này để kẻ định nhìn thấy sơ hở ngay lập tức đội hình sẽ bị tấn công từ nhiều hướng làm cho binh lính mất tinh thần chiến đấu dẫn đến việc vỡ trận và thành lập lại đội hình là điều không thể.