Thánh Dực là đội quân có xuất thân kỳ lạ, học là những người không nơi nương tựa, tội phạm, những người bị bỏ rơi không có người nhà. Nhưng sau khi được thu nhận lại trở thành đội quân thiện chiến bậc nhất, giúp nước ta đánh bại đội quân Nguyên Mông hùng mạnh.

Để nói về tình hình quân đội ta lúc bấy giờ thì phải nhắc đến đội quân Ngũ Yên của Trần Quốc Tuấn. Dưới thời vua Trần Thái Tông có đội quân Ngũ Yên của Trần Quốc Tuấn là thiện chiến nhất nhưng đây lại là đội quân của riêng Trần Quốc Tuấn chứ không phải quân của triều đình. Ngũ Yên là đội quân do đích thân An Sinh Vương Trần Liễu nuôi dạy từ tấm bé với những người thầy giỏi nhất, mang ý định rửa hận chiếm lại ngai vàng. Còn đối với triều đình thì đội quân tinh nhuệ nhất chỉ có Cấm quân, mà thiện chiến nhất trong Cấm quân chỉ có Thánh Dực. 

Đội quân Thánh Dực

Trong từ “Thánh Dực” thì “Dực” có nghĩa là đôi cánh, Thánh Dực có thể được hiểu là “đôi cánh Thần Thánh”. 



Đội quân Thánh Dực được chia làm hai. Thứ nhất là Thánh Dực Quân được giao nhiệm vụ chuyên bảo vệ cho nhà vua. Chính vì vậy mà Thánh Dực Quân có xuất thân đều thuộc tầng lớp hoàng gia.

Thứ hai là Thánh Dực Dũng Nghĩa; nếu như nhiệm vụ chính của Thánh Dực Quân là bảo vệ hoàng tộc thì ở đây Thánh Dực Dũng Nghĩa lại là đội quân thiện chiến hơn hẳn, từ xuất thân đến huấn luyện đều có sự khác biệt nhất định. Những binh sĩ thuộc Thánh Dực Dũng Nghĩa có xuất thân vô cùng đặc biệt, có người vốn là những đứa trẻ từ tấm bé đã không người thân thích, không nơi nương tựa được triều đình nuôi nấng. Có người vì hoàn cảnh gia đình nghèo khó mà buộc phải làm đầu trộm đuôi cướp sau đó bị bắt được vì thương cho hoàn cảnh của họ nên triều đình tha tội và được thu nạp cưu mang. Lại có những người là cùng đinh của xã hội, không nhà cửa, là cô nhi không được quan tâm. 

Họ là những mảnh đời có số phận éo le, bất hạnh được thu nạp từ những lúc còn nhỏ tuổi, được cho ăn học đào tạo võ công đánh trận rất bài bản, nghiêm khắc. Ngoài ra họ cũng được hưởng lương bồng cao và được đối xử đầy đủ như tất cả các quân thiện chiến khác. Vì được rèn luyện nghiêm khắc từ khi còn nhỏ nên khi trưởng thành đội quân này vô cùng thiện chiến, có nề nếp kỉ luật tốt, luôn luôn sẵn sàng đương đầu với đội quân đông và mạnh hơn gấp nhiều lần. 

Có lẽ cũng chính vì hoàn cảnh xuất thân đặc biệt của họ, và vì ơn cưu mang của triều đình mà quân đội này đặc biệt chung thành với triều đình và nhà vua. Họ luôn chiến đấu hết mình với tinh thần cảm tử, không ngại gian nan, khó khăn, quyết chiến đến cùng, chưa từng đầu hàng trước bất cứ kẻ thù nào. 

Điển hình phải kể đến trong ba lần đối đầu với vó ngựa của đội quân Mông Cổ hùng mạnh, đội quân Thánh Dực vẫn luôn trải qua những trận đánh đáng chú ý chứng minh được lòng trung thành vs sự thiện chiến của họ. 

Trong cuộc chiến chống quân Mông Cổ lần thứ nhất. 

Quân Mông Cổ chính thức tiến đánh Đại Việt ta lần đầu tiên vào năm 1258. Cầm đầu là tướng Ngột Lương Hợp Thai thống lãnh 4.5 vạn quân tinh nhuệ tiến vào nước ta, khí thế hùng hồn. Nhà vua cho quân ta tập hợp tại Bình Lệ Nguyên (nay là Bình Xuyên, Vĩnh Phúc) biến nơi đây trở thành nơi nổ ra cuộc chiến quy mô lớn đầu tiên của quân Mông Cổ và Đại Việt. Trận đánh có sự góp mặt của vua Trần Thái Tông cùng với tất cả các vị hoàng tử và không thể thiếu đội quân Thánh Dực Dũng Nghĩa. 

Trận chiến này không chỉ là trận đánh lớn đầu tiên của quân Đại Việt ta với đội quân được cho là nỗi kinh hoàng của thế giới mà còn giúp Đại Việt ta liễu giải sức mạnh của đối phương. Trọng trách cao cả giúp quân Đại Việt có thể giữ vũng thế trận, không bị lép vế trước đối thủ được gia cho Thánh Dực Dũng Nghĩa. Có thể khẳng định vị trí và tầm quan trọng của đội quân Thánh Dực Dũng Nghĩa trong trận chiến này là không hề nhỏ. 

Tướng giặc Ngột Lương Hợp Thai biết rằng nhà vua lần này đích thân xuất trận vì vậy muốn kết thúc trận đánh nhanh bằng cách bắt nhà vua. Nhưng không thành bởi sự tinh nhuệ và dũng cảm của đội quân Thanh Dực Dũng Nghĩa. 



Giữa lúc thế trận hai bên đang giằng co quyết luyệt, vua Trần vẫn đang say sưa với trận chiến thì được tướng quân Lê Tần nhắc nhở kế hoạch tiết chế của Hưng Đạo Vương: “chỉ đánh một trận nhằm liễu giải và tiêu hao binh lực giặc rồi rút lui nhằm bảo toàn lực lượng.” 

Vua liền ra lệnh rút quân, Ngột Lương Hợp Thai cho quân đuổi theo sát nhưng bị Thánh Dực Dũng Nghĩa chặn lại khiến quân Mông Cổ không làm gì được. 

Trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ hai.

Sau khi đánh bại nhà Tống quân Mông Cổ chính thức mở ra triều đại nhà Nguyên. Sau thất bại lần thứ nhất vào năm 1258 đến năm 1285 nhà Nguyên quyết tâm chinh phục Đại Việt. Lần này nhà Nguyên tiến đánh Đại Việt với đội quân lên đến 50 vạn người. 

Hưng Đạo vương lệnh cho quân vừa đánh vừa lùi nhằm tiêu hao sinh lực quân Nguyên đồng thời để bảo toàn lực lượng. Cho đến khi quân Nguyên tiến vào thành Thăng Long, Hưng Đạo vương lại cho quân chủ động rút lui và thực hiện chủ trương “Vườn không nhà trống”. Tiến đánh đến kinh thành nhưng không hề thấy bóng dáng của quân đội nhà Trần đâu, Thoát Hoan liền lập tức chọn một vài tướng giỏi cho đuổi theo vua Trần. 

Sau khi để nhà vua và quân chủ lực rút lui; Hưng Đạo vương liền cho Trần Bình Trọng chỉ huy một toán quân nhỏ của Thánh Dực Dũng Nghĩa chặn quân nhà Nguyên lại ở Thiên Mạc. Thiên Mạc là ranh giới của hao huyện Duy Tiên và Lý Nhân, nằm ở phía bắc của tỉnh Hà Nam. Mặc dù chỉ có trong tay một đội quân tinh nhuệ nhỏ để đối mặt với tướng giặc mạnh nhưng Trần Bình Trọng không hề nao núng. Cũng chính đội quân nhỏ nhoi ấy đã khiến quân Nguyên phải chùn bước. 

Sau gần 1 ngày quyết chiến và giữ chân được quân Nguyên và bảo toàn cứ điểm Thiên Mạc, lúc ấy vua Trần cũng ra rời xa nhiệm vụ của đội quân đã hoàn thành. Sau khi bị quân Nguyên vây chặt họ vẫn bình thản chống đỡ và cuối cùng hy sinh. Chỉ còn lại Trần Bình Trọng cùng một số binh lính khsc bị giặc bắt. 

Nhận thấy được tài năng và sự thiện chiến của đội quân Thánh Dực, quân Nguyên liền đổi ý muốn chiêu dụ nhưng không một ai khuất phục. Cuối cùng khi giặc Nguyên hỏi Trần Bình Trọng có muốn làm Vương không, ông bình thản mà đáp rằng: “Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương đất Bắc. Ta đã bị bắt thì có một chết mà thôi, can gì mà phải hỏi lôi thôi” (Theo: Đại Việt sử ký toàn thư).

Khi thấy không thể khuất phục được ý chí sắt đá của quân lính nhà Trần, quân Nguyên đã ra tay giết Trần Bình Trọng cùng những người khác. 

Trong cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ ba.  

Cho đến năm 1287, quân Nguyên một lần nữa đưa 50 vạn quân sang xâm chiếm nước ta lần thứ ba. Nhưng nhanh chóng bị quân ta đánh bại vào năm 1288 và phải gấp rút đưa quân về nước theo cả hai đường thủy và bộ. 

Trong đó nổi bật là trận đánh quân Nguyên trên sông Bạch Đằng. Hưng Đạo Vương cho quân ra giao chiến với quân Nguyên (do Ô Mã Nhi chỉ huy) sau đó giả vờ rút lui để dụ quân Nguyên vào bãi cọc chìm ở dưới sông Bạch Đằng. Nhưng vì quân Nguyên tiến vào bãi cọc sớm hơn dự kiến nước thủy triều chưa kịp rút để lọ ra bãi cọc ngầm. Nên Nguyễn Khoái liền dẫn quân đội Thánh Dực Dũng Nghĩa tiến đánh chặn quân Nguyên ở bãi cọc ngầm. Hai bên giao chiến vô cùng ác liệt, canh đúng thời gian Nguyễn Khoái mới cho quân rút đi. Quân Nguyên tiến vào đụng ngay phải bãi cọc ngầm khiến thuyền đắm vô số, lúc đó quân Đại Việt mới đổ xô ra đánh. Nguyễn Khoái cũng cho quân Thánh Dực Dũng Nghĩa cùng tiến đánh quân Nguyên. Toàn bộ thủy quân của nhà Nguyên sau đó đều bị bắt hoặc bị tiêu diệt, không một ai thoát được. 


Tin liên quan

“Dược vương” đất Việt là ai? 


Cho dù có xuất thân thấp kém, không nơi nương tựa, thậm chí còn vì hoàn cảnh mà lầm lỗi; nhưng khi được trao cho cơ hội, khi được trọng dụng họ đã tạo nên một đội quân quả cảm, chiến đấu hết mình vì giang sơn xã tắc, góp công lớn giúp Đại Việt 3 lần đánh bại đội quân hùng mạnh nhất thế giới thời bấy giờ, viieest nên trang sử vàng chói lọi trong lịch sử nước Đại Việt ta.