Cho đến hiện tại, nhiều người phương Tây vẫn cho rằng, đạo quân của Hoàng đế Pháp Napoleon đã thua ở Nga do gặp phải mùa Đông lạnh giá. Thế nhưng sự thật là không phải và có phần phức tạp hơn nhiều. Nga không trông chờ vào mùa Đông mà còn phải dùng đến mưu lược để giành chiến thắng.

Ngày 15/9/1812, cách đây hơn 200 năm, đạo quân Pháp do Hoàng đế Napoleon chỉ huy tiến vào Đại cung điện Kremlin ở Moskva. Trong suy nghĩ của tất cả người dân trên thế giới lúc bấy giờ, cuộc chiến này dường như là kết thúc, bởi Moskva là thành phố lớn nhất nước Nga thời ấy, đã gục ngã dưới gót giày của nhà chỉ huy quân sự kiệt xuất hàng đầu thế giới - Napoleon. 

Tin liên quan

Châu Á có thể sẽ nổ ra những cuộc chiến lớn trong các năm tới

Tuy nhiên, 3 tháng sau đó, người ta thấy cảnh các tàn quân của Napoleon tháo chạy để lại các thi thể đầy rẫy trên đường. Các trung đoàn của Napoleon chỉ còn những người thân tàn ma dại, toàn bộ lực lượng chủ lực của Pháp đã bị tiêu diệt vào cuối năm đó. Con số lính thương vong đến này vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi, thế nhưng số lính Pháp chết trận và bị bắt giữ được ước tính là trong khoảng từ 400.000 đến 500.000 người.

Cung điện Kremlin – Niềm tự hào mãnh liệt của nước Nga


Nguyên nhân Napoleon bại trận

Sử liệu kinh điển của phương Tây kể rằng, vì khí hậu mùa đông ở nước Nga rất khắc nghiệt, thế nên Hoàng đế Napoleon cùng đội quân đã bị đánh bại. Tuy nhiên, rất khó để tưởng tượng rằng một viên tướng lẫy lừng, kiệt xuất, trải qua rất nhiều trận mạc như Napoleon lại để yếu tố thời tiết, khí hậu hạ gục. Trên thực tế, Napoleon trước đó đã phát động nhiều chiến dịch quân sự vào mùa Đông. Trong trận chiến Austerlitz năm 1805, người Nga đã thua trong điều kiện thời tiết lạnh giá hơn rất nhiều so với trận Berezina, nơi quân Nga chiếm thế áp đảo. Trong khi đó, trận Eylau - trận kết thúc bất phân thắng bại đối với cả 2 phe, xảy ra trong điều kiện có bão tuyết nặng nề. Nói cách khác, Napoleon không phải là một người chưa trải qua bão tuyết trong đời.

Hoàng đế Napoleon có mặt tại thành phố Moscow hoang tàn. Tranh: Adam Albrecht.

Quân đội Nga cũng gặp phải một cuộc chiến du kích ở Phần Lan trong chiến dịch Thụy Điển 1808-1809, khi mùa Đông cực kỳ khắc nghiệt. Nhưng điều này cũng không chặn được cuộc tiến công của quân Nga. Tức là, cả tuyết lẫn phong trào nổi dậy đều không bảo đảm chắc chắn kết quả thắng lợi cho Nga, nhất là trước viên tướng tài ba như Napoleon cùng đội quân hùng hậu.

Chiến thắng nhờ vào cuộc chiến đặc biệt

Thực tế, Nga không hành động theo kiểu phản ứng mà họ có cả một kế hoạch chi tiết. Kế hoạch của Nga bắt nguồn từ các chiến dịch của họ thất bại vào năm 1805 và giai đoạn 1806-1807. Sau một loạt thất bại mang tính sỉ nhục, Sa hoàng Alexander I ký với Napoleon Hiệp ước Tilsit. Tuy nhiên, hòa ước này không giải quyết được mâu thuẫn giữa hai quốc gia và mọi người nhận ra rằng đó chỉ là khoảng lặng ngắn ngủi.

Tin liên quan

Huyền thoại của lực lượng Spetsnaz khiến Hitler tức điên, trao giải thưởng lớn nếu lấy được đầu

Napoleon rất giỏi về giành các mục tiêu chiến thuật, và điều nào tạo ra thử thách cho người Nga. Đồng thời lúc đó, tuy Nga thuộc về một liên minh gồm Áo và Phổ nhưng cả hai nước này đều đã nằm dưới sự cai trị của Hoàng đế Napoleon và không thể trợ giúp cho Nga. Khi ấy, quân Pháp đông hơn, lại do tướng tài Napoleon chỉ huy. Không ai dám đặt cược cho quân đội Nga trong hoàn cảnh ấy. Do vậy, Nga buộc phải nghĩ ra các biện pháp “chiến tranh bất đối xứng”. 

(Còn tiếp)


Chủ đề liên quan