Năm 1946, âm mưu vô hiệu hóa Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của Pháp đã bị phá sản bởi lực lượng vũ trang tại Hà Nội của ta đã chiến đấu rất ác liệt với 60 ngày đêm không nghỉ. Vậy quân ta đã sử dụng vũ khí gì để chống lại đế quốc Pháp?

Vũ khí thô sơ của Việt Minh

Những năm đó, quân Pháp nắm quyền kiểm soát cảng biển, vừa có thể tăng viện trợ, vừa cô lập Việt Minh với bên ngoài. Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa của chúng ta lúc đó vừa được thành lập, trong bối cảnh nghèo nàn lạc hậu, hầu như không có kinh tế để mua trang bị cho lực lượng vũ trang. Toàn bộ lực lượng Việt Minh tại Hà Nội lúc bấy giờ (năm 1946) chỉ có khoảng 2.500 chiến sĩ, 8.000 dân quân mà lại còn thiếu vũ khí trầm trọng. Việt Minh hầu như không có nguồn cung súng, đạn nào ngoại trừ tịch thu từ chính những đội quân nước ngoài đã và đang trú đóng trên lãnh thổ. Thậm chí những vật tư còn dùng được sau khi trục vớt trong các tàu hàng Nhật bị đắm ở vịnh Bắc Bộ cũng được Việt Minh tận dụng.

Vũ khí thô sơ từ các vật dụng hàng ngày được bộ đội Việt Minh sử dụng trong chiến đấu

Trước ngày chiến sự nổ ra, số quân này chỉ có trong tay 1.516 súng trường, 3 trung liên, 1 đại liên. Vũ khí chống tăng chỉ có 1 súng bazooka và 80 bom 3 càng cho các chiến sĩ cảm tử. Pháo binh bao gồm 1 sơn pháo 75mm, 2 súng cối và 7 pháo phòng không cũ từ các pháo đài quanh thành phố, được hoán cải để pháo kích mục tiêu mặt đất. Còn lại đều là vũ khí thô sơ, tự chế từ những vật dụng hàng ngày. Quân của Đại tướng Võ Nguyên Giáp trang bị lẫn lộn súng từ  Âu sang Á như Lebel, Berthier của Pháp, Mauser của Đức và phiên bản sao chép Kiểu 24 của Trung Quốc, họ súng Arisaka của quân đội Thiên Hoàng. Các loại súng trường, carbine, tiểu liên mới do Anh, Mỹ sản xuất rất hiếm.

Tin liên quan

Top 5 khẩu pháo tự hành mạnh nhất thế giới, top 1 khiến cả Nga - Mỹ cùng phải thèm khát

Mỗi tiểu đội Việt Minh chỉ có 3 đến 4 súng trường, còn lại là dao găm, mã tấu. Nhiều súng đã cũ, gỉ sét. Vũ khí hỏng được tháo dỡ, lấy những chi tiết lành lặn sửa chữa vũ khí cùng loại. Nhưng vấn đề nan giải nhất là súng đã ít mà đạn dược cũng vô cùng thiếu thốn. Do có quá nhiều chủng loại, việc cung ứng đạn cho súng lại càng khó khăn. Trước cuộc chiến, hầu hết đạn được sản xuất bằng cách nhồi thuốc súng và đầu đạn vào vỏ đạn cũ. Hầu hết đạn, lựu đạn tự chế có chất lượng tồi. Máy móc trong các xưởng đường sắt của Pháp được dùng để sửa chữa súng hoặc sản xuất vũ khí ném tay thô sơ, hình thành những công binh xưởng đầu tiên của Hà Nội.

Lấy vũ khí địch để đánh địch

Các tướng lĩnh Pháp đều là những nhà cầm quân kỳ cựu, tin rằng dù có bị tấn công trước, quân viễn chinh Pháp sẽ nhanh chóng làm chủ tình hình và đè bẹp Việt Minh sau 24 giờ vì họ tự tin rằng họ có ưu thế cả về quân số lẫn trang bị. Sau khi hiệu lệnh từ pháo đài Láng vang lên vào tối 19-12-1946 báo hiệu cuộc tổng công kích, thực dân Pháp đóng trong thành phố đã có những phút đầu chao đảo. 

Cuộc tiến công của quân Pháp nhanh chóng biến thành cuộc giành giật khi vô số chướng ngại vật của quân và dân Việt Nam mọc lên khắp thành phố. Xe thiết giáp của Pháp xoay xở khó khăn trong các con phố chật hẹp đầy vật cản do dân ta tạo ra từ đồ đạc trong nhà. Trong quá trình loay hoay nhích từng chút một, xe của quân Pháp trở thành mục tiêu bị phá hủy bởi bom xăng hoặc bom 3 càng từ các chiến sĩ cảm tử.

Tin liên quan

Sát thủ diệt hạm mà Mỹ trao cho Đài Loan có thể xóa sổ một nửa quân đội Trung Quốc nếu tấn công hòn đảo này

Bộ binh Pháp cũng nhận kết cục “không khá hơn là bao” khi cố sức lùng sục Việt Minh trong từng khu nhà mà lại vác theo súng ống cồng kềnh, cộng thêm thân hình to lớn của lính Pháp quá khổ so với căn nhà của Việt Nam. Lúc này, những đòn giáp lá cà bằng vũ khí cận chiến của quân ta bắt đầu phát huy tác dụng. Quân Pháp phải mất nhiều giờ, thậm chí nhiều ngày chỉ để chiếm được một tòa nhà, dãy phố. Áp dụng triệt để chỉ thị “lấy vũ khí địch đánh địch”, bộ đội, dân quân Việt Minh có thêm “nguồn cung” vũ khí đáng kể từ đối thủ. Mỗi khẩu súng, quả lựu đạn thu được là thêm một vũ khí cho quân dân tiếp tục chiến đấu, lại có chất lượng tốt hơn vũ khí cũ, tự chế có trong tay.  

Tự vệ Hà Nội sử dụng đại liên Hotchkiss M1914 thu được của Pháp. Ảnh tư liệu.

Khác xa so với dự đoán “trụ được 24h” của người Pháp, trận chiến tại Hà Nội đã kéo dài đến 60 ngày đêm. Không những thế, mục tiêu ban đầu tướng lĩnh Pháp đặt ra đã thất bại hoàn toàn khi đầu não cách mạng cùng bộ đội chủ lực Thủ đô rút lui an toàn về căn cứ địa Việt Bắc. Chính kết cục này khiến Pháp vướng vào một cuộc chiến dai dẳng, thất bại trong nỗ lực tiến công lên Tây Bắc những năm tiếp theo, và cuối cùng là nhận thất bại tại Điện Biên Phủ năm 1954.


Chủ đề liên quan